Telekomunikacja w Irlandii przeszła długą i dynamiczną drogę uwarunkowaną bogatą, pełną zawirowań historią i położeniem na mapie świata tego niewielkiego europejskiego kraju.

Irlandia należy do Archipelagu Wysp Brytyjskich, jest trzecią, co do wielkości wyspą Europy po Islandii i Wielkiej Brytanii. Od północy i zachodu oblewają ją wody Oceanu Atlantyckiego, na wschodzie i i południowym  wschodzie oddziela ją od Wielkiej Brytanii Morze Irlandzkie,  linia brzegowa jest bardzo  urozmaicona.

Irlandia jest zamieszkana od ok. 7000 lat i doświadczyła wielu najazdów i inwazji, w wyniku czego powstała bogata mieszanka przodków i tradycji. Północna część wyspy nosi nazwę Irlandia Północna – część Zjednoczonego Królestwa. Większość Irlandii należy do Republiki Irlandii, która jest suwerennym państwem, z   językiem urzędowym irlandzkim i angielskim. Pierwszy rząd irlandzki powstał 1921r. po podpisaniu Traktatu angielsko-irlandzkiego, a pierwsza Konstytucja weszła w życie w 1937 r. i obowiązuje do dnia dzisiejszego.

Telekomunikacja w Irlandii działa na regulowanym rynku konkurencyjnym, który zapewnia szeroki wachlarz usług cyfrowych.

RTE produkuje programy i nadaje je w języku angielskim i irlandzkim w  radiu, telewizji i internecie. Usługa radiowa rozpoczęła się 1 stycznia 1926r., a regularne transmisje telewizyjne rozpoczęły się 31 grudnia 1961r., co czyni RTE jedną z najstarszych nieprzerwanie działających nadawców publicznych na świecie.

Trzej operatorzy na rynku Irlandii to Eri, Vodafone i Three

Eir zostało założone w 1984r. pod nazwą Bord Telecom Éireann. Eir jest największym operatorem telekomunikacyjnym w Irlandii z oddziałami w Irlandii Północnej i Wielkiej Brytanii. Do czasu wprowadzenia przedsiębiorstwa na giełdę w Dublinie i Nowym Jorku w 1999r., firma była własnością państwa. Przedsiębiorstwo jest zarejestrowane w Jersey.

Vodafone to skrót od ang. voice, data, fone. To międzynarodowy operator telefonii komórkowej, którego zarząd znajduje się w Newbury w Wielkiej Brytanii oraz w Dusseldorfie w Niemczech. Vodafone  jest drugim po ChinaMobile, największym na świecie przedsiębiorstwem zajmującym się usługami telekomunikacyjnymi. Posiada oddziały w 27 krajach świata, w kolejnych 33 – umowy partnerskie z lokalnymi sieciami.

Vodafone powstało w 1983 jako część (spółka zależna) Racal Electronics PLC, założonej w 1950r. Brytyjskiej firmy, produkującej m.in. radary oraz elektronikę, uzyskując w tym samym roku licencję na budowę pierwszej sieci telefonii komórkowej w Wielkiej Brytanii.  Obecnie Racal jest konglomeratem ok. 150 niezależnych przedsiębiorstw, działa poprzez sieć spółek zależnych w Wielkiej Brytanii, USA, Europie i Azji. Prekursorem Vodafone była jedna z firm zależnych od Racal – British Communication Corporation Ltd., założona bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej przez Tadeusza Heftmana i brytyjskiego oficera bezpieczeństwa J. Timsa, po rozwiązaniu Polskich Wojskowych Warsztatów Radiotechnicznych.

Do lipca 1999r. rząd sprzedał praktycznie wszystkie swoje udziały i spółka : Irish-Stock Exchnge, London-Stock Exchange oraz New York- Exchange zadebiutowały na giełdach.

W 2015r. przedsiębiorstwo przeszło rebranding i zmieniło nazwę na Eir. Grupa obejmuje francuskiego operatora telekomunikacyjnego Free i włoskiego Iliad Itali.

Three – międzynarodowy operator telefonii komórkowej 3G, którego właścicielem jest Hutchison Whampoa. Nazwa pochodzi od oferowanych przez giganta usług związanych z telefonią trzeciej generacji. W Irlandii korzysta z roamingu krajowego sieci Vodafon. W obliczu rosnących wymagań cyfrowych, obie firmy postawiły na innowacje i rozszerzenie swoich usług, co ma nie tylko zwiększyć ich konkurencyjność, ale także podnieść jakość życia i efektywność pracy w Irlandii.

Eir telekomunikacyjny, zanotował wzrost przychodów do 1,296 mld euro, co stanowi wzrost o 4% w stosunku do roku 2022. Firma poinformowała również o znacznym poszerzeniu swojej sieci światłowodowej, która obecnie obejmuje 1,2 mln lokali mieszkalnych i firmowych w całej Irlandii, a także o rozbudowie sieci 5G, oferując ultrawysokie prędkości danych w 600 miastach i miasteczkach. Te działania są częścią szerszej strategii Eir mającej na celu umożliwienie dostępu do najnowocześniejszych technologii coraz większej liczbie mieszkańców Irlandii.

Z kolei Vodafone Ireland Business zapowiedział dodanie 120 nowych miejsc pracy w ramach inwestycji w wysokości 35 mln euro, rozłożonej na cztery lata. Inwestycja ta ma na celu nie tylko stworzenie nowych miejsc pracy, ale również rozwój w kluczowych obszarach takich jak cyberbezpieczeństwo, usługi zarządzane i Internet Rzeczy (IoT), co stanowi odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie rynku na zaawansowane rozwiązania ICT.

Obie firmy, poprzez swoje inwestycje, podkreślają znaczenie cyfryzacji dla irlandzkiej gospodarki i społeczeństwa. Minister Przedsiębiorczości, Handlu i Zatrudnienia, Simon Coveney, przyjął te inicjatywy z zadowoleniem, podkreślając, że cyfryzacja wszystkich sektorów biznesowych jest priorytetem w kraju.

Warto wspomnieć, że pierwszy transatlantycki kabel telegraficzny został położony na dnie Atlantyku w 1866r. umowa pomiędzy miejscowościami Foilhommerum na wyspie Valentia w zachodniej Irlandii a Heart’sContnt na wchodnim wybrzerzu Nowej Funlandii łączył Amerykę Północną z Europą , skracając do kilku minut czas potrzebny na dostarczenie wiadomości. Poprzednio używano statków do przekazywania informacji, co trwało około 10 dni. Pod koniec XIX wieku Amerykę Północną łączyła z Europą sieć podmorskich linii telegraficznych, będących własnością przedsiębiorstw brytyjskich, francuskich, niemieckich i amerykańskich. Umowa z 1884r.zawarta w Paryżu  zakazała niszczenia lub uszkadzania kabli podmorskich, a sądem właściwym do rozpoznania jest sąd przynależności statku, na pokładzie którego popełniono przestępstwo. Stronami jest obecnie 36 państw.

Dopiero w 2022r. miejsce , gdzie zaczynał swój bieg kabel transatlantycki oraz na pamiątkę wysłania pierwszej wiadomości telegraficznej z Irlandii do Ameryki Północnej uhonorowano pamiątkową tablicą, którą z materiału pochodzącego z miejscowych kamieniołomów zaprojektował zamieszkały na wyspie rzeźbiarz, Alan Hall. Upamiętnia ona historię telegrafu na Valentii i jego znaczenie dla wyspy od 1857. Początkowo wiadomości przesyłał operator posługujący się alfabetem Morse’a seriami kropek i kresek. Odbiór był bardzo zły, a przesłanie pojedynczego znaku trwało nawet dwie minuty.. Przesłanie pierwszej depeszy kablem z 1858r. zajęło ponad 17 godzin. Dopiero w XX wieku przekroczono prędkość transmisji 120 słów na minutę. Mimo to Londyn stał się światowym centrum telekomunikacyjnym. Co najmniej jedenaście kabli rozchodziło się ze stacji Porthcurno nieopodal Land’s End, tworząc oplatającą świat pajęczynę.

Oficjalna strona Unii Europejskiej donosi o szerokopasmowym dostępie do Internetu w Irlandii. Do 2006r. wszystkie lokale w Irlandii miały posiadać dostęp do szerokopasmowego internetu, za sprawą wykonawcy National Broadband Ireland. Strategia  to pomysł na napędzenie transformacji cyfrowej w całej irlandzkiej gospodarce i społeczeństwie, objęcie wszystkich irlandzkich gospodarstw domowych i przedsiębiorstw siecią gigabitową, nie później niż do 2028r., a wszystkich zaludnionych obszarów siecią 5G nie później niż do 2030r.

Irlandia, chociaż geograficznie zlokalizowana na obrzeżach UE, z punktu widzenia technologii TIK mieści się w samym sercu europejskiego przemysłu cyfrowego. Według stowarzyszenia branżowego ICTIrleand, irlandzki przemysł TIK nie tylko świetnie prosperuje, ale także wciąż się rozwija. 9 z 10 największych światowych korporacji posiada swoje oddziały w Irlandii. Może się okazać, że branża informatyczna stanie się fundamentem gospodarczego wzrostu Irlandii. Zarówno korporacje na rynku, takie jak Microsoft, HP, oraz Google, jak i nowi gracze, np. Facebook i Twitter mają swoje siedziby obejmujące region EMA – w Irlandii.

Irlandia zachęca niskimi podatkami dla przedsiębiorstw oraz wykwalifikowaną kadrą, której językiem ojczystym jest angielski. Rodzime firmy Irlandii też są już skuteczne w w branży TIK. Zostały otworzone na bazie rozbudowanej wiedzy oraz zaplecza badawczego licznych irlandzkich uniwersytetów i instytutów badawczych w dziedzinie informatyki i technik komunikacyjnych. Irlandia pragnie  wzmocnić swe kompetencje w zakresie badań naukowych i innowacji w dziedzinie TIK poprzez uczestnictwo w finansowanych przez Unię programach badawczych w celu sprawienia by informatyka stała się siłą napędową przyszłego wzrostu gospodarczego.

Nawet, gdy nie pełnią roli koordynatora,wiodące irlandzkie uniwersytety oraz instytucje badawcze do spraw TIK wnoszą wkład na rzecz fundamentalnych badań naukowych prowadzonych w szeregu zakrojonych na szeroką skalę projektów. Przykładowo, Trinity College Dublin był jednym z największych uczestników projektu N4C, którego celem  było opracowanie i przetestowanie alternatywnych technologii sieciowych, z myślą o obszarach Europy nieposiadających łączy informatycznych o dużej przepustowości.

Irlandia, jak wspomniano, zdaje sobie sprawę , że wzrost gospodarczy zależy od internetu w przyszłości dla wszystkich obywateli, nie tylko mieszkańców miast i obszarów, na których zainstalowano szybkie łącza, Dlatego projekt N4C  dotyczył rozwoju architektury „sieci odpornych na przerwy w transmisji i zakłócenia(Delay and disrupion-tolerantnetworing-DTN) oraz powiązanych z nią technologii, których wdrożenie pozwoli polepszyć łączność na obszarach prowoncjonalnych”.

Uniwersytet Trinty College Dublin odpowiedzialny był za dwa projekty robocze, w ramach których stworzono oprogramowanie i specjalistyczne urządzenia przeznaczone dla systemów DNT. Uniwersytet ściśle współpracował z firmą Intel Ireland, tworząc i testując niektóre z ultraprzenośnych, energooszczędnych urządzeń, w tym zasilany bateriami słonecznymi ruterDNT, przeznaczony dla obszarów wiejskich, oferujący szeroką gamę opcji w zakresie łączności bezprzewodowej oraz zaawansowanego zarządzania zasilaniem, umożliwiającym ograniczenie zużycia energii.

University College Galway zaangażowany był w projekt, którego uczestnicy stawiali czoła wyzwaniom dotyczącym zapewnienia dostępu do internetu społecznościom zamieszkującym wiejskie i prowincjonalne obszary Irlandii, w celu przeciwdziałania e-wykluczeniu oraz wspierania rozwoju przedsiębiorstw – projekt FAST (Fundusz Aktywności Studenckiej).

Irlandia dała dowód, że luki w wiedzy i zasobach można uzupełnić skuteczną współpracą i wymianą wiedzy. Irlandia to wciąż, w dużym stopniu, rolniczy kraj. Uczestnictwo w europejskich inicjatywach badawczych okazuje się skuteczną strategią wzrostu gospodarczego samej Irlandii, ale przede wszystkim stanowi nieoceniony wkład na rzecz Iternetu przyszłości – zgodność, zaufanie, bezpieczeństwo oraz ochrona prywatności.

Raport Aon: Sektor technologii i telekomunikacji liderem w rozważaniu transakcji M&A w Irlandii

W najnowszym raporcie Aon, globalna firma doradcza, przedstawiła wyniki badań dotyczących fuzji i przejęć (M&A) w Irlandii. Zgodnie z raportem, 11% irlandzkich firm aktywnie rozważa zaangażowanie się w transakcje M&A w ciągu najbliższego roku. Największą aktywność w tym zakresie wykazuje sektor technologii, mediów i telekomunikacji (TMT), gdzie aż 26% firm planuje takie działania. Na drugim miejscu plasuje się sektor finansowy i usług profesjonalnych, z 17% firm zainteresowanych fuzjami lub przejęciami.

Raport ujawnia, że głównymi motywacjami do rozważania M&A są: dostęp do wykwalifikowanych pracowników (31%), poprawa efektywności operacyjnej (30%) oraz rozwój zdolności innowacyjnych (28%). Dla firm z sektora TMT kluczowym celem transakcji jest ekspansja na nowe rynki (46%), podczas gdy firmy z sektora finansowego skupiają się na rozwoju w nowych obszarach działalności (37%).

Ewolucja ryzyk w procesach M&A

Zmieniające się ryzyka mają coraz większy wpływ na decyzje dotyczące fuzji i przejęć. Inflacja, choć wciąż jest najważniejszym zagrożeniem (56%) dla irlandzkich firm, traci na znaczeniu w porównaniu z poprzednim rokiem. Na kolejne miejsca w rankingu ryzyk wysuwają się brak zrównoważonych opcji inwestycyjnych (44%) oraz wysokie wyceny (43%).

Cyberbezpieczeństwo i ESG zyskują na znaczeniu

Jednym z kluczowych trendów zauważalnych w badaniu Aon jest rosnące znaczenie cyberbezpieczeństwa w procesach due diligence. Aż 62% firm uwzględnia ryzyka technologiczne przed zawarciem transakcji M&A, co stanowi wzrost o 7% w porównaniu z ubiegłym rokiem. Warto zauważyć, że duże firmy częściej przeprowadzają kompleksowe analizy zagrożeń cybernetycznych (41%) niż przedsiębiorstwa średniej wielkości, z których 31% w ogóle nie bierze pod uwagę tych ryzyk.

Z kolei jedynie 35% firm w Irlandii uznaje standardy ESG (Environmental, Social, Governance) za istotne w procesie transakcyjnym, co stanowi jedynie niewielki wzrost (2%) w porównaniu z rokiem ubiegłym. Mimo to, aż 43% firm nadal nie rozważa tych kwestii, co sugeruje, że irlandzkie przedsiębiorstwa pozostają w tyle w porównaniu z globalnymi standardami.

Kapitał ludzki i kwestie podatkowe kluczowe w M&A w Irlandii

W raporcie Aon podkreślono także znaczenie kapitału ludzkiego i kwestii podatkowych w procesie due diligence. Aż 42% firm wskazuje na kapitał ludzki jako kluczowy obszar analizy, co odzwierciedla znaczenie talentów na rynku pracy, gdzie bezrobocie jest na historycznie niskim poziomie. Podobny odsetek (42%) wskazuje na kwestie podatkowe jako istotny czynnik przy podejmowaniu decyzji o fuzji lub przejęciu, z naciskiem na stawki podatkowe, które będą miały zastosowanie do przyszłych zysków po transakcji.

Źródła:

• Irlandia (wyspa)
• Telecommunications in the Republic of Ireland
• Cichociemni elita dywersji
• Vodafone
• Three (sieć telefonii komórkowej)
• Dynamiczny rozwój w Irlandii – nowa era cyfrowa
• Transatlantycki kabel telegraficzny – heroiczna historia o wytrwałości i porażce
• CORDIS brings you the results of EU research and innovation
• Raport Aon: Sektor technologii i telekomunikacji liderem w rozważaniu transakcji M&A